فرهنگي و اجتماعي (در دست چاپ)

چکیده: “خانواده” کوچک‌ترین نهاد اجتماعی است که از نظر اسلام، سلامت و فساد آن، نقش اساسی در سلامت و فساد جامعه و نهادهای سیاسی و سازمان‌های اداری دارد. شکل گیری خرده سیستم “اصلاح امر جوانان” در تشکیل خانواده سالم، و خرده سیستم “اصلاح امر بانوان” در نقش متعادل خانوادگی، اجتماعی و اداری اشان، از شرائط اساسی تشکیل خانواده است. توجه ... ادامه مطلب »

چکیده: سامانه نظام زندگی بشر در گرو سامانداری و تعدیل هویت انسانی اوست و شاکله هویت در گرو اسلوب راستین تربیت است و این مهم صورت نمی‌پذیرد مگر آنکه دوران رشد به ویژه طفولیت و نوجوانی، هدفدار و ارزشمدار شکل گرفته باشد. از این جهت خاستگاه پرورش اولیه انسان که خانه و خانواده است در اندیشه اسلامی این امر از ... ادامه مطلب »

چکیده: عدالت رعایت استحقاق، شایستگی، سهم و نصیب است. مصادیق عدالت بر اساس اقتضای آن متفاوت است. اقتضای عدالت به طور پیشینی، «برابری» و «مساوات» است اما چنانچه حقوقی مشروع کسب شود این حقوق به صاحبانش تعلق دارد و لذا در این موارد معیار عدالت، رعایت «استحقاق» و «شایستگی» و ایجاد امنیت برای «اکتساب» است. البته از آنجا که اصول ... ادامه مطلب »

چکیده: «ولا والله لاتزکو صلاه بغیر ولایه العدل الامام (ی)» محمد بن عبدالله حمیری[۱] تمرکز: «قدرت، ثروت و معرفت» یا اطلاعات در طول تاریخ همواره موجب ستم و انحصار بوده است. می‌گویند انقلاب فرانسه علیه قدرت، انقلاب ۱۹۱۷ روسیه در رویاروئی با تمرکز ثروت و انقلاب اسلامی ایران، علیه تمرکز هر سه محور بوده است. این خیزش‌ها، در هریک از ... ادامه مطلب »

چکیده: یکی از مناقشه‌آمیزترین کلمات در طی دو سه قرن اخیر کلمه «توسعه» یا development بوده است. کلمه‌ای که زمینه‌های پیدایش آن با انقلاب صنعتی و رنسانس در اروپا در قرن ۱۸ شروع شد و در طی قرون بعد گسترش یافته و مباحث بیشتری را در زیر نفوذ خود قرار داد عناصری نظیر رشد اقتصادی، توسعه صنعتی و تکنولوژیکی و ... ادامه مطلب »

چکیده: عدالت با آن که پیشینه طولانی در زندگی واندیشه بشر دارد، ولی در دوره‌های جدید است که در چارچوب نظام‌های سیاسی جدید اهمیت فزاینده ای به خود گرفته و به صورت جدی تری در قالب نظریه به آن پرداخته می‌شود. در واقع هر نظام سیاسی جدید می‌کوشد تا با تدوین یک نظریه عدالت مسیر شفاف تری را برای پیمایش ... ادامه مطلب »

چکیده: آرمان‌شهرهای مطلق سرزمین‌های هستند که هیچگاه در واقعیت نمی‌گنجند. در بسیاری از آن‌ها مفاهیم مشترکی مانند عدالت‌محوری، قانون‌مداری و انسجام همگانی وجود دارد و فقط در خصوصیات و جزییات است که آن‌ها باهم تفاوت می‌یابند. این آرمان‌شهرها در دوره‌های گوناگون بازتاب دهنده نگرانی‌ها و ناخشنودی‌هایی بودند که خود زاییده همان نگرانی‌ها به‌شمار می‌رفتند. رد پای اندیشه آرمان شهرها از ... ادامه مطلب »

چکیده: این تک‌نگاشت با هدف زمینه‌سازی جهت توسعه علوم انسانی اسلامی، به بررسی مهم‌ترین مبانی معرفت‌شناختی، هستی‌شناختی و روش‌شناختی یک جامعه‌شناسی اسلامی می‌پردازد. الگویی از جامعه‌شناسی اسلامی که در این نوشتار ارائه گردیده، از نظر مبانی معرفت‌شناختی بر موارد ذیل تأکید دارد: ۱) پذیرش دین، عقل و تجربه به عنوان منابع معرفتی در علم و رد پیش‌فرض بنیادی اندیشه غربی ... ادامه مطلب »

چکیده: عدالت محیطی به دنبال بهبود دورنمای زندگی در محروم‌ترین مناطق است. عدالت منطقه ای در صورتی قابل تحقق است که توزیع درآمد نیازهای جمعیت را برآورده کند، ضرایب فزایندگی بین منطقه ای به حداکثر برسد و در رفع مشکلات خاص ناشی از محیط اجتماعی و فیزیکی مؤثر باشد. نگرش گذشته به توسعه و رشد اقتصادی، منجر به شکل گیری ... ادامه مطلب »